CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu'nun yanıtlaması istemi ile TBMM Başkanlığı'na bir soru önergesi verdi.
Önergesinde kamuoyunda kıdem tazminatına ilişkin tartışılan konuları ve hükümetin iç ve dış borçları kapatmak için kaynak mı yaratmaya çalıştığını soran CHP'li Demirtaş, şu açıklamayı yaptı:
"Hükümet kıdem tazminatını fona devretmekte ısrar ediyor. İşsizlik sigorta fonunun çoğunlukla amacı dışında kullanan, konut edindirme fonu, tasarrufu teşvik fonu gibi fonları başarıyla yönetemeyen hükümetin şimdi kıdem tazminatını fona devretmesinin arkasında, hükümetin iç ve dış borçlarını kapatmak için yeni bir kaynak bulma ihtiyacı mı var sorusunu sormamak mümkün değil.
KIDEM TAZMİNATININ FONA DEVREDİLMESİNİ KİM İSTİYOR?
"Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kapalı kapılar arkasında kıdem tazminatını fona devredecek bir çalışmayı yürütüyor. Her gün yeni bir açıklama yapılıyor. Oysa bu çalışmanın, sosyal paydaşlarla birlikte yapılacak bir çalışma ile olgunlaştırılması gerekiyor. Bu haliyle işçiler kazanılmış haklarını kaybedecekleri endişesini her gün yaşıyor. Çünkü kıdem tazminatı ilk dönemde, işçiler açısından maddi bir güvence sağlarken, yıllar içinde işverenin işten çıkarmadaki keyfi uygulamaları karşısında, adeta bir iş güvencesine dönüşmüştür. Şimdi hangi işçi konfederasyonuna ya da sendikasına sorulmuş ya da görüşme yapılmış da kıdem tazminatını fona devredecek bir düzenleme yapılıyor.
AVUSTURYA MODELİ'NE KİM, NEYE GÖRE KARAR VERDİ?
Avusturya Modeli'nin uygulanacağı söyleniyor. Bu modeli 2009 yılında Ankara Sanayi Odası'nın önerdiğini biliyoruz. Ayrıca bu modelde, işverenlerin kıdem tazminatı için ödeyeceği pirim oranının yüzde 8,3'den, yüzde 4,5'a indirileceği, işçinin zararının olmaması için bir bölümünün işsizlik sigorta fonundan karşılanacağı, bir bölümünün de fonun işletilmesi sonucu elde edilecek faizden karşılanacağı, ancak bu hükümlere rağmen bile kıdem tazminatının en az 1/3 oranında azalacağı, çalışanların 15 yıl dolmadan fonda biriken kıdem tazminatını alamayacağı ifade ediliyor. Bakanlık bu modeli hangi kriteri esas alarak uygulamaya karar verdi? Başka hangi ülkelerdeki kıdem tazminatı modelleri incelendi ve bir işveren kuruluşunun tavsiye ettiği bu model ile ilgili olarak işçi konfederasyon ve sendikaların görüşlerini Bakanlık sordu mu öğrenmek istiyoruz.
İŞTEN ÇIKARMALAR KOLAYLAŞACAK
Yeni sistemde, fon uygulaması ile işverenlerin işçi çıkarmaları kolaylaşacağından, işçilerin iş güvencesi zayıflayacak. Bugün için yüzde 8.3 olan prim oranının yüzde 4.5'e düşeceği söyleniyor. Bu da işçilerin kazanılmış haklarının kaybedilmesi anlamına geliyor. Bu konuda net bir açıklama bekliyoruz. İşverenin ödeyeceği prim oranı ne kadar olacak? Kıdem tazminatında tavan uygulamasına devam edilecek mi? Tüm bunlar karşısında işçilerin iş güvencesinin güçlendirilmesi için yasal düzenlemeler getirilecek mi? İşverenini kıdem tazminatı primlerini ödememesi durumunda işçilerin mağdur olmaması için hukuki, cezai düzenlemelerin olup olmayacağının açıklanması gerekiyor.
KIDEM TAZMİNATI FONU DA AMACI DIŞINDA KULLANILACAK
Yeni sisteme dair belirsizliklerden birisi de fonun hangi ödemelerden oluşacağı. İşverenin prim oranının düşürülmesi ile eksik kalan kısmın İşsizlik Sigorta Fonu'ndan karşılanacağı söyleniyor. Ancak bu durumda da İşsizlik Sigorta Fonu'nun prim geliri düşmüş olacak. Yani çalışma hayatını her yönden bozacak bir sistem olacak. İşçilerin bu sisteme geçişlerinde tercih hakkı olacak mı bilmiyoruz. Kaç yıl çalışan işçi bu haktan yararlanacak belli değil. Ayrıca ülkemizin bir gerçeği olan kayıt dışı çalışan işçiler var. Onların kıdem tazminatı hakları olacak mı? Bu işçilerin kıdem tazminatları işverenin gerçek ücretin altında bildirdiği düşük ücret üzerinden mi hesaplanacak? Bu durumda işçilerin kayıplarını kim karşılayacak?"
Kıdem tazminatının fona devrinde "yaptım, oldu" anlayışının işçilere, çalışma hayatına zarar vereceğini de belirten CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş; "Baştan itibaren yanlış bir yöntem sergilendi. Kıdem Tazminatı Fonu çalışmasının sosyal paydaşlardan görüş sorulmadan kapalı kapılar arkasında hazırlanmasının sebebini de Bakanlık açıklamalı" dedi. Çalışma Komisyonu Üyesi CHP'li Demirtaş, önergesinde fon yönetimine dair de şu soruların da yanıtlanmasını istedi;
-Kıdem tazminatı fona devredilir ise fonu kim yönetecektir? - Fonda biriken para kamu bankalarında ve devlet iç borçlanma senetlerinde değerlendirilecek midir? -Kıdem tazminatı fonunun amacı dışında kullanılmasının önüne nasıl geçilecektir? -Fon kötü yönetilir ve çalışanların bundan bir zararı olursa, bu zarar nasıl giderilecektir? -Fonu kötü yönetenlere cezai yaptırım uygulanacak mıdır?
