Liman inşa edilmeden bazen Ereğli’ye, bazen Çarşamba nahiyesine bağlı olan Zonguldak mahallesinin görünümü, 1894 ve daha önceki tarihlerdeki kayıtları içeren tapu defterine göre; Zonguldak Şimendifer Hattı Sokağı’nın ve iskelesinin etrafındaki yerleşim şu şekilde belirlenmektedir. • Elvan karyesinde Zonguldak mahallesinde sağ tarafında sahipsiz arazi, sol tarafı kömür harmanı, arka tarafı sahipsiz arazi, cephe ciheti kömür harmanı ile sınırlı sarfı mülk barut mağazası… • Zonguldak mahallesinde, doğusu barut mağazası, batısı demiryolu, kuzeyi devlet ahırı, güneyi şimendifer mağazası ile sınırlı yeni kömür harmanı… • Zonguldak mahallesinde sağ tarafında köprü yolu, sol tarafı dere, arka tarafı makine mağazası, cephesi demir yol ile sınırlı yeni takım mağazası… • Zonguldak mahallesinde sağ tarafında sahipsiz arazi sol tarafında demir yol, arkası sahipsiz arazi, cephe tarafı demir yol ile sınırlı, yeni şimendifer mağazası… • Çarşamba nahiyesinde Elvan karyesinde Zonguldak mahallesinde sağ tarafında köprü yolu, sol tarafında hamam aralığı, arkası hamam yolu cephe tarafı sahipsiz arazi ile sarfı mülk eski döküm hane, çamaşırhane… • Zonguldak mahallesinde sağ tarafında sahipsiz arazi, köprü yolu, sol tarafı takım mağazası, arkası dere, cephe tarafı demir yol ile sınırlı yeni sarf-ı mülk kok fırını, makine mağazası… • Elvan karyesinde Zonguldak mahallesinde sağ tarafı kömür harmanı, sol tarafı ve arkası Civari’nin tarlası, cephe tarafı demir yol ile sınırlı ambar ve ahır… • Zonguldak mahallesinde sağ, sol ve arkası sahipsiz arazi, cephe tarafı çamaşırhane aralığı ile sınırlı sarfı mülk hamam… • Zonguldak mahallesinde sağ tarafında İdare-i Askeriye Dairesi, sol tarafında yol, arka tarafı yol, cephe tarafı demir yol ile sınırlı kullanılmamış yeni bina ekmek fırını… • Zonguldak mahallesinde, sağ tarafında demiryolu, sol tarafında yol, arka tarafında miri fırını, cephe ciheti yol ile sınırlı idare-i askeriye dairesi ve bahçe… • Zonguldak mahallesinde sağ tarafı kok harmanı, sol tarafı demir yolu, arka tarafı demir yol, cephe ciheti kok fırını harmanı ile kok fırını… • Zonguldak mahallesinde sağ tarafında köprü yolu, sol tarafında Acılık şimendifer hattı, arka tarafında kışla meydanı, cephe tarafı kışla meydancığı ile sınırlı kullanılmamış, yeni asker kışlası ve hastane ve demirhane ve mutfak… (26) (26) (Ö.A: Ereğli Mebani ve Emriyenin Senedat-ı Hakaniyelerinin Kayıt Defteri) Kent içinde maden üretimiyle ilgili bütün tesisler ve diğer kent binaları kentin tam ortasından geçen demiryolunun iki tarafına konuşlanarak, bir maden kenti oluşumunun göstergesi olmuştur. Bu konum limanın inşasından sonra, limanlı bir maden kenti veya limanı da olan bir sanayi kentine dönüşecektir. Zonguldak kent merkezi konusunda en karmaşık konu kömür üretiminden önce merkezde veya merkeze yakın yerlerde köy veya insan kümeleşmesinin olup olmadığıdır. Bazı yayınlarda çevre köylerin Der Saadete odun, gemi imalatı için kereste gönderdiklerinden bu işle ilgili iskeleden ve hızarlardan bahsedilmektedir. Üzülmez ve Çaydamar deresinin denizle buluştuğu yerler barınak için müsait olduğu gibi, dere boylarındaki geniş arazilerde, tarım ve ya bostancılığın yapılmadığı söylenemez. Zonguldak, 1850 yılında Çarşamba Nahiyesine bağlı olup yakın köylerin, denizle bağlantısı Zonguldak iskelesidir.(27) (27) (Zonguldak Taşkömürü Havzası Tarihi Erol Çatma. Birinci Kitap (1840–1865) Sistem Ofset Yayıncılık Ankara 2006.s: 96–97) Alıntı: Erol Çatma Zonguldak Nostalji