Eski rıhtımla, yeni liman mendireğinin birleştiği yerdeki kumsalı kimler hatırlar. 1960 yılı sonrası doğanlar bile pek hatırlayamayabilirler. Fotoğraflar o yıllara ait… Eski samimi komşuluk yıllarından kalan bir hatıra fotoğrafı. Eski mahallemize yakın olan liman arkası ve mendirek kumsalında çekilmiş, komşuluktan öte artık aile diyebileceğimiz ablam Oya Demir’in gönderdiği nostaljik bir eski Zonguldak hatırası. Aynı zaman da Zonguldak hafızası da diyebiliriz. Çünkü şimdi tek taraflı geçiş yasağı konulan bu rıhtım, eski hatıraların yaşandığı mabet alanları aslında… Ne güzellikler ne mutluluklar yaşandı buralarda. Temiz deniz, temiz hava ve temiz doğanın dolu-dolu yaşanıldığı eski özel günlerde. Burada denize girmenin keyfini yaşayabilen nesiller ne kadar şanslı aslında.
Peki bu kumsal nereye kayboldu?
Bununda hikayesi var… Şöyle;
Zonguldak ilk limanı ve bağlantı yollarının inşaatı yapılırken, Üzülmez ocağının ve 1 ve 2 nolu Lavuar’ın atıkları için çözüm, Liman arkasından Karadeniz’e dökülmesi planlanmış, proje kapsamında liman rıhtımının bittiği noktadan fener mahallesi istikametine doğru, liman arkası diye isimlendirdiğimiz bölgeye 2 adet tünel açılmış ve yine, Fener mahallesi kır kahvesi diye adlandırılan, liman arkasının kayalıklarının tepe noktasında fener semtine denk gelen alana atık denize döküm vinç binası inşa edilmiştir. Bu tesislerin harabeleri, tamamen yok olmuş olsa bile yerleri belirginliğini korumaktadır. Liman arkasında 1900 başlarında, Kömür veya atık için gelen trenlerin hem makas değiştirmeleri, hemde atık rampasından yukarıya doğru vinçle çekilip çaka edilmesini sağlanmasında kullanılan bu tesisler 1960'lı yıllara kadar çalışmışlardır. 1956’da bitirilen yeni Zonguldak limanın kuzey mendireği arkasında oluşan kumsallık alan da, dökülen atıkların deniz akıntılarının taşımasıyla oluşmuştur, denize atık dökülmesinin sonlandırılmasından sonra 1960 sonlarına doğru bu liman arkası kumsalı yeni atıklarla beslenmediği için kaybolmuştur…
Alıntı: Yüksel Yıldırım
Zonguldak Nostalji
