Krinides/Crenides/ Krênida/Krênídes (Kilimli) Yunancası Κρηνίδες`dır.
Bir Trak kolonisi olan Crinides, bugünkü Zonguldakımızın Kilimli Ilçesi`ne tekabül ediyor. Antik bir Bithynia kasabası olan Crinides`in anlamı ,ceşmelerdir bir başka değiş ile Pınar`dır.
Sandaraca'nın (Zonguldak) doğusundaki 60 stadyum mesafesinde (Stadia eski bir ölçü birimi ;1 Stadia 600 adım, Strabon`a göre 157 metre; 60 Stadia yaklaşık 9420 metre) olduğu yazılıyor.
Burada pınar ya da çeşme anlamı Krinides isminin çografi özeliklerinden mi yoksa burada çesmelerin bulunmasından mi konduğu bilinmesede bu bir koloni ismidir. Yani koloniler genelde bir kral komutanın oluşturduğu topluluklara verilen adlar olabiliyor.
Crenides veya Krenides ( Antik Yunanca : Κρηνίδες ) veya Cranides veya Kranides ( Antik Yunanca :ρανίδες). Bithynia Bölgesinin Pontik sahilinde bir kasaba idi ; Marcian'a göre sadece 20 stadia. Heraclea (Eregli) ve Billaeus'un ağzı (Filoys Çayı) arasında bir kasaba olduğundan bahseder.

Crenides bölgesi, Türkiye'nin modern Kilimli`sidir.Batısında insu (Inağzı) doğusunda da Psylla (Çatalağzı) bulunmaktadır. Psylla ile Crenides arasında bir tepe bulunmaktadır.Bugün ”Askeri Tepe” olarak bilinen ve daha çok “Kilimli Tepesi” olarak söylenen bu tepenin antik adı ise; Kyshla`dır. Çatalağzı`nın antik ismi Psylla`ya yakın bir kelime olan Kyshla`nın o dönemde Strabon`a göre büyük bir pazar yeri ve yerleşimi olduğu için "Kyshlalofos" "Çatalağzı Tepesi" olarak adlandırıldığını düşünüyorum.

Yunanistan`in kuzeyinde bir sahil kasabasının adı da aynı Kilimli gibi Krinides`dir.O da bir Trak kasabasıdır.

Yunan dilinde Krinides "Κρηνίδες" yazılıyor, “Κρηνίδες” Kilinay diye okunuyor. Kilimli ise; "Κιλιμλί". yani Kilimli ismi Kirinides`den Türkçeleşmiş hali olarak gelme ihtimali de var.benzer bir kelime oldugu icin de konma ihtimali de var.Bildiğimiz Kilim sözcüğünden gelmiş de olabilir.
Kilim dokunan yer anlamında kulanıldıysa,bugün bu gelenekten hiç bir iz yoktur.
Kilimli, deniz kıyısında olmasından dolayı bir balıkcı kasabası iken kömürün bulunması ile farklı yerlerden gelen bir işçi kasabası haline dönüştü.
Kilimli isminde Türkiye`de 7 yerleşim yeri daha bulunmaktadır.

Ryan Boehm`in kitabı "City and Empire in the Age of the Successors"adlı eserinde “Kranides” bir Trakya kolonisi olarak geçer. Muhtemelen Kranides Makedonya Imparatorluğu zamanında konmuş isimdir. Bu da M.Ö 300`lü yılların başına tekabül eder.Yani bölgede Perslerden sonra gelen Büyük Iskender ile birlikte Makedon topraklarına geçen Batı Karadeniz`de “Kranides kolonileri” de yerleştigini anlıyoruz.

II. Filip`in (Makedonya Kralı) oğlu olan Büyük Iskender,babasının hayalini gerçekleştirerek Anadolu topraklarını ele geçirir.Bu savaşlar sırasında bir Pers şehri olan Sesamos (Amasra) Pers Kralicesi Amastris`in de hazin hikayesinin olduğu yıllara denk gelir.

Hayati YILMAZ
Zonguldak Tarih

Editör: TE Bilisim