5 Ocak 2017 tarihinde kaybettiğimiz “Kaya Taşçakmak” anısına yaşadığı bir anısını ve yazdığı şiirini paylaşıyoruz…
Eski baro başkanı merhum Avukat Kaya Taşçakmak İnağzı ve Kilimli’de büyüyen, eğitim hayatına burada başlayan, şehir insanımızdan bir isim…
İş için Zonguldak dışına çıkan Avukat Kaya ağabey İstanbul’da bir restoranda arkadaşıyla birlikte yemek ve sohbet etmek için otururlar. Verilen siparişlerden sonra Kaya ağabey, ortaya iki bardak ve bir gazoz rakı ister. Siparişi alan garson yemekleri ve mezeleri servis yapar, beraberinde masaya bir şişe ufak rakı, bir şişe de ‘Ankara’ sade gazozu koyar. Kaya ağabey duruma şaşkın bir ifade ile müdahale eder, garsona; ‘bunlar ne?’ diye sorar. Garson; gazoz ve rakı istediniz efendim diye cevap verir. O gün bu gündür bu olay tebessümle anılır… Siz olun Zonguldak dışında içkili lokantada “Bir gazoz rakı” siparişi vermeyin…
“BİR GAZOZ RAKI” SÖZÜ ZONGULDAK’TAN ÇIKTI…
1950’lı, 60’li yıllarda bütün Türkiye’de yaygın olduğu gibi Zonguldak’ta da köşe başı gazoz imalatçıları vardı. El yapımı üretilen gazoz, özel şişelere doldurulup satılırdı. İlk olarak Kilimli’de ‘Fertek’ gazozu satıldı daha sonra ismi ’Sever’ olarak değişti, Kozlu’da ‘Yeşildağ’, Zonguldak’ta ‘Aksel’ ve ’Damla’ gazozu üretildi. İlk üretimi yapan Kilimli’deki İsmail Sever ve oğlu Mehmet Sever, 15 cl ve 20 cl standart olan gazoz şişesi ölçüsünden farklı olan 17,5 cl şişelerde gazoz üretimi yapıyordu. Bu ölçü 35 cl’lik rakı şişesinin yarısına denk geliyordu.
Hem ekonomik hem de daha az tüketime olanak sağlayan bu özel ara ölçüsü, 35 cl‘den daha küçük rakı imalatının da bulunmaması, tüketicilerin karar ölçüsü olarak “Bir Sever gazoz rakı” isimlendirmesine sebep oldu. Sadece Zonguldak’ta üretilen 17,5 cl’lik şişedeki gazoz ‘azı karar çoğu zarar’ ilkesine uyduğu ve servis kolaylığı sağladığı için “Bir gazoz rakı” tabiri ile günümüze kadar taşındı...
KİLİMLİ…
Yıllar önce yürüyerek gittiğim ilkokulu
Gece gündüz yüzdüğümüz “hisararkası”nı
Yaşamak istiyorum yeniden
Yeniden görmek eski İnağzı’nı
O güzel çamlığı
Dünyanın en güzel doğa parkı
Ekser tepesi’nin altını
Mümkün mü yeniden yaşamak
Eski Kilimli’yi
Tenis kortuyla eşsiz çiçekleriyle süslü
Meşhur “kulübün bahçesi”ni
Ceviz altında çamurda
Kızak kaydığımız
Bizim “toptepesi mahallesi”ni
Yaşamak…
Bez topla oynadığımız
Şimdiki Pazar yerini
En güzel meyvelerini alırken
Bekçi düdüğüyle yarıştığımız
Bu günkü lisenin yeri
“bahçıvan bahçesi”ni
Çelikel dönüşü kamyonla
Eve görünmeden
Doğru ikinci mesaiye
Tavlaya, piştiye
Pala’nın kahvesine…
Yaşayabilmek
O günkü Kilimli’yi
“Aslan kayası”nı
“alacaağzı”nı
Kara ali’nin takasıyla
Palamuta gittiğimizi
Su deposunda, Yenimahalle de
Leblebiyle şarap içtiğimizi !...
Yaşamak istiyorum
Turgut’u, Hatay’ı, kaleci Osman’ı ile
“şampiyon Kilimlispor”u
Çok keyiflendiğimiz
“akçasu” eğlencesini
4 tek yarış “kik’iyle
Bir “Göbü” dönüşümüzü
Azgın dalgalarla boğuşup
Gece karaya çıktığımızda
Kumları öptüğümüzü !...
Yine de yaşamak istiyorum
“bizim Kilimli”yi
Renkli bir fotoğraf gibi
Gündeme getirerek
Şakir ağa’yı, eşekçi Ali’yi
Olur mu bunları unutmak
Gönül koyar bize sonra
Oralardan bakarak
Sevgili Hasan Bayrak…
Mümkün mü unutmak
“ipsiz Recep”taifesi
Zekeriya emice’nin meyhanesini
“piket”te kaybettiğinde
Zamlanan köftesini
Yaşamak istiyorum
Tadı doyumsuz kış gecelerinde
Kar diz boyu
Bir-iki tavuk operasyonu
Mükellef bir sofra
Sonra
Karlar’a pike yapıp kamyon kasalarından
Ola ki ayağa kalkanlara
Özel ödüller koyduğumuzu
Yaşamak istiyorum
Mümkünse
Dünüyle, bu günüyle
Tüm kültürüyle
Bir nefes gibi seni
Çok şey istediysem bağışla beni
Delikanlılığımız
Özgürlüğümüz
Çok şeyimiz Kilimli !...
Şiir: Kaya Taşçakmak (Şubat 2016)
KAYA TAŞÇAKMAK KİMDİR…
Taşçakmak, 10 Ağustos 1939’da Zonguldak’ta doğdu. İlk ve orta öğrenimini Zonguldak’ta tamamladıktan sonra, İstanbul Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Uzun yıllar serbest avukatlık yaptı. 1994-96 yılları arasında Zonguldak Barosu Başkanlığını yürüttü. Baro Başkanlığı yıllarında Zonguldak Demokrasi Platformu Dönem Sözcülüğü de yapan Taşçakmak, bu sırada kentte toplumsal muhalefetin sesi oldu. Genel Maden İşçileri Sendikası’nın (GMİS) 1991’li yıllarda gerçekleştirmiş olduğu eylemlerde Genel Başkan Şemsi Denizer’in de danışmanlığını yapmıştı. Öğrencilik yıllarından bu yana sahip olduğu sol değerleri son nefesine kadar sahip çıkan Taşçakmak, şair ruhuyla da tanınıyordu. 5 Ocak 2017 tarihinde hayatını kaybetti…
Alıntı: Yüksel Yıldırım
Fotoğraf Şafak Tortu
Kaynak: Turhan Demirtaş
Zonguldak Nostalji
